Izložba „Autorke bunjevačke priče“ Sandre Iršević otvorena u klubu „Tribina mladih“ u Novom Sadu
Izložba fotografija „Autorke bunjevačke priče“ Sandre Iršević iz Subotice otvorena je 20. decembra u klubu „Tribina mladih“ Kulturnog centra Novog Sada.
Izložba „Autorke bunjevačke priče: kreativnost i baština kroz generacije“ osvetljava živote i stvaralaštvo bunjevačkih umetnica – slikarki Jelene Čović i Angeline Mačković, vajarke Ane Bešlić, slamarki Ilonke Bogišić, Ivane Dulić i drugih, književnice Mare Đorđević Malagurske, pružajući nam dublji uvid u njihovu kreativnost i nasleđe.
Posetioci izložbe imali su prilike da se upoznaju više sa zajednicom Bunjevaca, ali i ženama značajnim za istoriju i kulturu Bunjevaca.
Bunjevci su autohtoni slovenski narod. Smatra se da vode poreklo od Dardana odnosno Dačana, koji su pred najezdom Bugara naselili prostore Panonije i Ilirije, sve do Jadranskog mora odnosno Dalmacije u VI veku. Danas u najvećem broju naseljavaju prostore severne Srbije – Vojvodine i južne Mađarske. Bunjevci su narod koji je u svojoj istoriji najviše bio izložen asimilaciji od većinskih vladajućih naroda sa kojima su živeli, a najveća asimilacija nad ovim narodom izvršena je od komunističkih vlasti 1945. godine kada su jednim dekretom pripojeni hrvatskom korpusu. Večitim svojatanjima, koja i danas postoje, Bunjevci su se odbranili zahvaljujući svom jeziku, kulturi i tradiciji, što su kroz vekove negovali i sačuvali iako im je to mnogo puta bilo zabranjivano.
Izložba ima za cilj da oda počast umetnicama i književnicama koje više nisu među nama, ali su ostavile značajan trag svojim delima. Ova izložba je prilika da se njihovo stvaralaštvo i doprinos kulturnom nasleđu bunjevačkog naroda istaknu i cene.
Izložba „Autorke bunjevačke priče: kreativnost i baština kroz generacije” se sastoji od nekoliko celina: Pogled u svet književnica i umetnica, Kreativne dimenzije, Prirodni pejzaži i inspiracija, Tradicija i običaji i Prikaz života od reči do slike. Svaka celina ima svoju svrhu i doprinosi celokupnom narativu izložbe, omogućavajući posetiocima da se povežu s umetničkim delima i otkriju skrivene dimenzije bunjevačke umetnosti.
“Ova izložba je poput škrinje s blagom, otkriva tajanstvene priče bunjevačkih umetnica koje su svoj pečat ostavile na platnima, kamenu, kroz vajarstvo, slamu i reči. Uzimamo prvi korak Pogleda u svet književnica i umetnica, otvarajući vrata prošlosti s naslovnicom Bunjevačkog kalendara iz 1941. godine, delom ruku Mare Đorđević Malagurske. Plovimo kroz vreme uz autoportrete Jelene Čović i zavirujemo u svet Ane Bešlić i Angeline Mačković kroz objektiv”, kaže Sandra Iršević.
Kreativne dimenzije nas uvode u kaleidoskop boja i oblika umetničkih dela bunjevačkih slikarki.
“Slika „Na obali” Jelene Čović i „Pletilja” Angeline Mačković oživljavaju, dok isečci iz novinskih članaka svedoče o očaravajućim pričama njihovih života. Prirodni pejzaži i inspiracija nam pružaju pogled na svet Ane Bešlić kroz vajarstvo. Ptice, krila, majke i deca oživljavaju u njenom delu, dok fotografije prikazuju kako je priroda bila njen beskrajni izvor inspiracije. Tradicija i običaji nas vode u svet bunjevačkih običaja, gde preskakanje vatre i žetva postaju ples ritma prošlosti. Slamarski radovi Bunjevki dodaju dodir autentičnosti, svedočeći o kreativnom nasleđu koje se prenosi kroz vreme. Na kraju dolazi Prikaz života od reči do slike o Mari Đorđević Malagurski. Ova izložba je poziv na putovanje kroz vekove, ne samo da biste videli slike, već i da biste osetili dušu bunjevačkih umetnica. „Autorke bunjevačke priče: kreativnost i baština kroz generacije” nije samo izložba; to je živo tkivo koje diše, priča priče i poziva vas da postanete deo ove umetničke simfonije. Zaronite u okean boja, zvukova i priča koje su tkale ove umetnice, i dozvolite da vas ova izložba nosi na talasima kreativnosti i baštine”, kaže autorka izložbe Ma Sandra Iršević.
Izložba će moći da se pogleda do 15. januara.
tekst i fotografija: Violeta Jovanov Peštanac